محصور کردن بی دلیل بیستون در میان داربست و نایلون
خبرگزاری میراث: محصور شدن کتیبه داریوش میان داربست فلزی و نایلون از جمله اقدامات جدید پایگاه پژوهشی بیستون است که منظر این اثر جهانی را مخدوش کرده است. هرچند کارشناسان این اقدام را اصولی نمی دانند و حتی معتقدند که باعث تخریب اثر می شود اما تاکنون مسوولان نسبت به اقدام خود پاسخی نداده اند.
مسوولان پایگاه پژوهشی بیستون در تازه ترین اقدام خود، با داربستی فلزی به همراه نایلون، بخشی از کتیبه داریوش را محصور کرده اند. هرچند تاکنون توضیحی درباره این اقدام داده نشده اما برخی کارشناسان معتقدند، استفاده از داربست های فلزی به دلیل واکنش شیمیایی و پدیده زنگ زدگی باعث تخریب تدریجی این اثر می شود.
سنگ نوشته بیستون یکی از مهم ترین و مشهورترین سندهای تاریخ جهان و مهم ترین متن تاریخی در زمان هخامنشیان است که شرح پیروزی داریوش اول را بر گوماته مغ و به بند کشیدن یاغیان نشان می دهد. محوطه بیستون از سال 2006 در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است.
هرچند کتیبه داریوش و محوطه باستانی بیستون یکی از پربیننده ترین جاذبه های تاریخی استان کرمانشاه است، اما به تازگی داربست هایی فلزی با پوشش نایلون آن را محصور کرده اند. این پوشش نامناسب نمای این اثر تاریخی را برهم زده و به گفته کارشناسان میراث فرهنگی هیچ کاربرد حفاظتی یا پژوهشی ندارد. از سوی دیگر زاویه دید گردشگران نیز به شدت مخدوش شده است.
بسیاری از کارشناسان معتقدند استفاده از این پایه های فلزی در فاصله ای تا این حد نزدیک به کتیبه به هیچ وجه کارشناسی و درست نیست. به ویژه اینکه پله ها و داربست فلزی از جنسی ساخته شده اند که در برابر باران و تغییرات جوی واکنش شیمیایی و زنگ زدگی نشان می دهد و باعث تسریع در تخریب کتیبه و سنگ های اطراف خودشان می شوند.
به گواه برخی از بازدیدکنندگان، سال ها پیش از این سنگ نوشته و محوطه تاریخی بیستون محافظت و سختگیری های فراوانی اتخاذ می شد، با این حال اما حالامدتی است که این داربست های فلزی و بدمنظره در طلایی ترین قسمت نما و نزدیک ترین محل به سنگ نوشته داریوش بزرگ بی هیچ کاربردی نصب شده است و هم موجب نگرانی کارشناسان و دوستداران آثار تاریخی را فراهم کرده و هم بازدیدکنندگان را به زحمت انداخته است.
در همین حال نگاهی به وب سایت پایگاه دایمی پژوهشی حفاظتی بیستون و دیگر وب سایت های وابسته به سازمان میراث فرهنگی کشور و اداره میراث استان کرمانشاه نشان می دهند مسوولان تاکنون هیچ توضیحی برای برپا کردن این داربست ها اعلام نکرده اند.
همچنین تاکنون پیگیری ها برای دریافت پاسخی از مسوولان بی نتیجه مانده است و گویی مسوولان دیگر حاضر به پاسخگویی نیستند.
در 30 کیلومتری شرق کرمانشاه و در ارتفاع صد متری روی صخره ای، داریوش کتیبه مشهور خود را حک کرده است که تا سال 1835 کسی از راز آن آگاه نبود. چشمه بیستون محل اطراق کاروان ها در دوران های مختلف بوده برای همین کسان زیادی کتیبه داریوش را دیده اند و شرحی از آن را در سفرنامه ها یا خاطرات شان گفته اند.
سنگ نوشته بیستون بزرگ ترین سنگ نوشته جهان، نخستین متن شناخته شده ایرانی و از آثار دودمان هخامنشیان مربوط به 520 پیش از میلاد است. این اثر تاریخی در شهرستان هرسین در 30کیلومتری شهر کرمانشاه بر دامنه کوه بیستون واقع است.
سنگ نوشته بیستون در ارتفاع چند ده متری از سطح زمین و بر دامنه رو به جنوبی کوه پراو ساخته شده است. آثار به جای مانده از پلکانی در قسمت بالایی کوه بیستون این احتمال را تقویت می کند که سنگ تراشان از این راه برای رسیدن به محل سنگ نوشته استفاده می کرده اند و پس از پایان کار پلکان را به منظور غیرقابل دسترس کردن اثر تراش داده اند.
سنگ نوشته بیستون بر سنگ هایی از جنس آهک ایجاد شده است. آثار رنگ لعاب قهوه ای مانندی که پس از همراه شدن با ذرات اکسیده شده آهک و همچنین بقایای سربی که در چند سطر نخست اثر دیده شده نشان می دهد در پایان کار برای افزایش طول عمر اثر تمام نمای آن را با اندودی ناشناخته پوشانده اند.
این اثر به شماره 1222 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است و در نشست سی ام یونسکو در سال 2006 نیز به فهرست میراث جهانی افزوده شد.
روزنامه شرق ، شماره 1469 به تاریخ 1/12/90، صفحه 13 (میراث فرهنگی)
